شرایط شکل‌گیری یا افول رهبری کاریزمایی؛ مطالعه موردی دورۀ خاتمی 1384-1376

Authors: not saved
Abstract:

تحقیق حاضر شرایط شکل‌گیری یا افول رهبری کاریزمایی و شرایط اجتماعی متناظر با آن را مورد توجه قرار می‌دهد. بدین‌منظور دو مفهوم «ویژگی‌های رهبر» و «بحران»، نقطه آغاز تحقیق را تشکیل می‌دهد. این دو مفهوم در یک رابطه متقابل مورد بررسی قرار می‌گیرند. در توضیح شکل‌گیری کاریزما، از یک‌سو، چهره‌ای بالقوه کاریزمایی با ویژگی‌های شخصیتی و گفتمان جدید و پاسخی برای بحران، وارد صحنه می‌شود و به‌تدریج ویژگی‌های فکری و منش رهبر از راه‌های گوناگون به پیروان ریزش می‌کند. از سوی دیگر، بحران به‌عنوان بستر تمهید‌کننده در میان علاقه‌مندان شور و احساس برمی‌انگیزد و اثرگذار می‌شود. ابتدا احساس نیاز به اندیشه‌ها و راه‌حل‌های نوآورانه، نیاز به رهبری جدید و متفاوت از رهبران موجود را ایجاد می‌کند؛ سپس شور و عواطف ناشی از مواجهه با بحران، علاقه‌مندان را آماده می‌کند تا تحت تأثیر فرایندهای گروِش کاریزمایی به رهبر اعتماد کنند و به او پاسخی از سر علاقه بدهند. این گروش، اگر با موفقیت‌های کاریزما تقویت شود، احتمالاً اعتماد پیروان به رهبر، بیشتر شده و نیرو و موقعیت کاریزمایی تداوم می‌یابد؛ اما اگر کاریزما به موفقیتی دست نیابد‌، از مشارکت اعتمادآمیز پیروان برای تغییر کاسته می‌شود و جامعه برای مدتی از وضعیت کاریزمایی خارج می‌شود. برابر با دیدگاه فوق، یک نمونۀ تجربی ـ شخصیت و دوره خاتمی ـ را در جامعۀ ایران مورد بررسی قرار داده‌ایم. در این مطالعه پتانسیل و ویژگی‌های کاریزمایی خاتمی مشخص شده، سپس به تحلیل شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دوره وی پرداخته شده و بدین‌سان از یک موقعیت کاریزمایی (که از آن به‌عنوان جنبش اصلاحات نیز نام برده شده است) سخن به میان آمده است. در جریان این موقعیت کاریزمایی، انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری (1376) به‌عنوان تسهیل‌کننده (کاتالیزور) عمل کرده است. بدین‌معنا که برای جامعه فرصتی فراهم شده تا افکار و شعارهای خاتمی نه تنها به‌عنوان شعارهای یک شخص بلکه به‌منزلة مطالبات عده زیادی از افراد که برای رفع مشکلات (و بحران‌ها) جامعة خود به حرکت درآمده‌اند، مورد توجه قرار گیرد. برای بررسی کاریزما و میزان نفوذ خاتمی در میان مردم از نظرسنجی‌های پیمایشی در این دوره استفاده شده است. با تحلیل ثانوی داده‌های موجود در این نظرسنجی‌ها نشان داده شد که در سال‌های 80 و 81 خاتمی از نگاه مردم واجد ویژگی‌های کاریزمایی بوده اما به‌تدریج به‌دلیل ضعف در تحقق شعارها و برنامه‌ها در عمل (یا وجود چنین احساسی در میان مردم) کاریزمای وی تا سال 84 نزول کرد؛ اگرچه پس از سال 84 و در جریان تجربه‌هایی که جامعه ایران داشته، احتمال ظهور مجدد کاریزما را نمی‌توان منتفی دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

قدرت نرم افزاری ایران در دوران ریاست جمهوری خاتمی (1384-1376)

این تحقیق در پی آن هست که تأثیر عوامل نرم افزاری را بر افزایش قدرت ملی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی (1384-1376) بررسی و تجزیه و تحلیل کند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به تغییر و تحولاتی که در مفهوم کلاسیک قدرت به وجود آمده، اشاره می کند و با بهره برداری از روش تحلیلی به رابطه بین سیاست ای نرم افزاری دولت آقای خاتمی و افزایش اقتدار ملی ایران می پردازد. یافته های این تحقیق نشان...

full text

قدرت نرم افزاری ایران در دوران ریاست جمهوری خاتمی (1384-1376)

این تحقیق در پی آن هست که تأثیر عوامل نرم افزاری را بر افزایش قدرت ملی ایران در دوران ریاست جمهوری آقای خاتمی (1384-1376) بررسی و تجزیه و تحلیل کند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به تغییر و تحولاتی که در مفهوم کلاسیک قدرت به وجود آمده، اشاره می کند و با بهره برداری از روش تحلیلی به رابطه بین سیاست ای نرم افزاری دولت آقای خاتمی و افزایش اقتدار ملی ایران می پردازد. یافته های این تحقیق نشان م...

full text

فروپاشی یا آشفتگی اجتماعی در ایران 1376-1384

در جامعه و عرصه عمومی ایران مفهوم "فروپاشی" در معانی مختلفی به کار می رود.این گوناگونی کاربرد موجب ابهام در فهم این مسئله خطیر می شود. این مقاله ابتدا در جستجو از معانی فروپاشی در عرصه عمومی سه معنای آن (فروپاشی به معنای اجتماعی ،فروپاشی به معنای گسست در وحدت ملی و فروپاشی به معنای سیاسی) را تشخیص می دهد،سپس با دیدگان نظری جامعه شناسی  سیاسی دولت محور نشان میدهد که چرا مفهوم "آشفتگی اجتماعی"به ...

full text

طبقۀ متوسط جدید و توسعۀ حوزۀ عمومی در ایران مطالعۀ دورۀ 1376 تا 1384

در سال 1376 جامعۀ ایران شاهد فصل تازه‌ای از زندگی و حیات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خود بود. موج اصلاح‌طلبی و لزوم تقویت جامعۀ مدنی به‌صورت گسترده‌ای به گفتمانی مبدل شد که تأثیراتش را برای سالیان بعد از خود نیز گذاشت. این گفتمان در افکار عمومی، رسانه‌های چاپی و دیجیتالی، محافل گوناگون، پاتوق‌ها و مراکز دانشگاهی گسترش یافت و دامنۀ آن زندگی روزمره را نیز در برگرفت. گسترش چنین گفتمانی شرایط و فضایی ...

full text

تعیین‌کننده‌های افول یا رشد عملکرد برند در صنعت خدمات درمانی، مطالعه موردی: بیمارستان‌های شهر شیراز

مقدمه: در بازار رقابتی خدمات درمانی حفظ و توسعه سهم بازار نتیجه عملکرد برند است؛ بنابراین بررسی عوامل اثرگذار بر افول یا رشد عملکرد برند، موضوعی مهم در استراتژی‌های باز‌اریابی بیمارستان به شمار می‌رود. روش‌ها: جامعه آماری این پژوهش توصیفی و کاربردی شامل افرادی بود که در بازه‌ زمانی 9 ماهه از فروردین الی آذر سال 1396 در یکی از بیمارستان‌های شهر شیراز بستری گردیده بودند. نمونه‌گیری به روش خو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume دوره سوم  issue شماره 4

pages  -

publication date 2011-01-27

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023